Terwijl menig Fries sinds mensenheugnis hoopt op vriestemperaturen, hoopten wij in augustus om dezelfde reden op een aangename twintig graden. "Giet it nu oan of niet?". De Elfstedentocht kan in deze tijden van klimaatopwarming evengoed per fiets worden gereden.
Hindeloopen - Franeker
We parkeren aan de jachthaven van Hindeloopen, vanaf uw favoriete fietsenwinkel zo’n 330km en meteen ons eerste Elfstedenstadje. Schattig en pittoresk, maar wij willen vandaag een kleine 60 kilometer op onze teller en het is al na de middag, dus we treuzelen niet. Tussendoor eens gniffelend met die gekke Friese plaatsnamen (Grote Wiske en Kleine Wiske om te beginnen), maar vooral vloekend op de wind, die toch wel heel hard uit de zee komt aanwaaien, rijden we langs weiden, langs weiden en langs weiden. O, en soms eens door een dorpje, of beter gezegd één straat.
Elfstedensteden Workum en Bolsward passeren de revue maar laten weinig indruk na. Behalve dan dat Rihanna’s workworkworkworkwork voor de rest van de dag in mijn hoofd blijft hangen. In Harlingen, waar matroos het meest populaire beroep lijkt, waaien we net niet weg terwijl we wachten op de brug die opengaat, een fenomeen dat we deze week nog meermaals zullen tegenkomen.
In Franeker worden we hartelijk ontvangen in onze B&B meets sauna en we kiezen er na de inspanning van de dag zelfs nog voor om de trap te nemen, en niet de traplift die aan de leuning hangt. ’s Avonds op verkenning lijkt dit wel een mooi stadje - het plaatselijke planetarium zou toeristen van over de hele wereld trekken - maar de mensen die we tegenkomen zijn op één hand te tellen. Hier kom je duidelijk voor de rust.
Franeker - Leeuwarden
De koninginnerit! Eigenlijk liggen Franeker en Leeuwarden maar twintig kilometer van elkaar, maar wij maken er 88 van, met een omweg langs Dokkum. We draaien nu meer het binnenland in, waardoor het landschap ook wat afwisselender wordt. Wel nog steeds hoofdzakelijk weiden, we zijn nu eenmaal in Friesland. Dokkum blijkt een gezellig stadje te zijn en ideaal voor een tussenstop op een terrasje. Vanaf hier fietsen we voornamelijk langs het water. Een mooi fietspad in het groen, alleen jammer dat het net te smal is om met twee naast elkaar te rijden. Af en toe gooit Friesland ons plots een net iets te steil bruggetje voor de wielen, toch altijd even schrikken.
Net voor Leeuwarden kan je de pont nemen, maar even verderop is er voor de gemakkelijkheid ook gewoon een brug. Leeuwarden is een fietsvriendelijke stad, met een enorme bewaakte fietsenparking waar je je fiets tot een week lang gratis kan stallen. En die ligt dan nog eens om het hoekje van ons hotel, waar we extra verwend worden met een onverwachte upgrade. Wat onwennig staan we in onze bezwete fietskleren in de suite die duidelijk al meer Vuitton dan Ortlieb heeft gezien, maar we zijn er wel heel blij mee terwijl we uitrusten op ons zacht bedje. En in onze jacuzzi.
Leeuwarden - Sneek
Van Leeuwarden naar Sneek is niet ver, dus doen we het rustigaan en nemen we er het lusje Sneek van 15 km nog bij. In dat lusje ligt het mooie Elfstedenstadje IJlst, ik ben ervan overtuigd dat daar een terrasje langs het water ‘frisse cola!’ naar mij roept dus is het tijd voor een stop. Aan de overkant staat de oude schaatsfabriek en in het uurtje dat we daar zitten gaat de brug zeker 10 keer open voor een passerend bootje. Friesland op z’n best. Sneek is groter en drukker en bekend van de King-pepermuntjes. Daar zijn ze hier trots op, want ook ons hotel zit vol van de verwijzingen naar King. Het is een hotel zonder receptie en dus ook zonder uitleg. Maar we zijn na drie dagen behoorlijk moegefietst en liggen niet wakker pepermuntjes.
Sneek - Hindeloopen
Wanneer we wegrijden uit Sneek passeren we – hoera! – de King-fabriek. We zijn blij dat we uit de drukte weg zijn en beginnen aan de meest afwisselende rit van onze Elfstedentocht. Na zo’n 10 kilometer moeten we in Langweer de pont nemen en dat blijkt geen bootje te zijn maar een stuk straat dat heen en weer beweegt. De straat vaart elke weekdag van 7 tot 21u., behalve op donderdag tussen 10 en 12 want dan is hij in onderhoud. Wij zijn er op donderdag om 9u40. Chanseke! Verder langs Sloten, opnieuw klein en charmant, maar het hoogtepunt van onze rit is toch het bos bij Nijemirdum waar we daarna op een perfect aangelegd fietspad doorheen mogen slingeren. We bereiken weer de kust en het is nog niet uit met de pret: langs de dijken volgen we een brede, rustige weg,het is zalig om erover te fietsen met de wind in de rug.
Stavoren is de laatste van de elf steden. Even gaan we op zoek naar het standbeeld van het ‘Vrouwtje van Stavoren’, maar dat vrouwtje ligt blijkbaar niet op onze route. Nu gaat het over een weg tussen een riviertje en een hoge dijk waar de schapen als grasmaaier fungeren. We moeten dan ook regelmatig afstappen om door een poortje te gaan en hier een daar een schaapje en vooral veel mest ontwijken. Deze laatste rit is onwaarschijnlijk mooi en we vinden het bijna jammer als we weer aankomen in Hindeloopen. Het onweer dat later op de dag zal uitbarsten, doet ons daar achteraf weliswaar anders over denken.
Nederland heeft zijn status als fietsland dubbel en dik bewezen. De fietspaden zijn heerlijk breed (op dat ene pad langs het water na), je wordt nergens raar bekeken als je, inclusief bagage, met de fiets komt aangereden en de Friesen hebben zich zelfs een eigen fietshouding aangemeten: ze houden hun stuur graag in het midden vast. Een beetje zoals een tijdrijder, maar toch niet helemaal. Die Hollanders toch. En nu we toch bezig zijn met de weetjes: er fietsen hier verrassend veel jongens rond die lijken op Mathieu van der Poel. I’m just saying.
Hoe, wat, waar?
Onze etappes
Hindeloopen – Franeker: 55 km
Franeker – Leeuwarden: 82 km
Leeuwarden – Sneek: 48 km
Sneek – Hindeloopen: 69 km
Een totaal van 254 kilometer met 180 hoogtemeters. Om maar te zeggen dat je hier best niet komt om je voor te bereiden op de beklimming van de Mont Ventoux. De route staat aangeduid met bordjes, maar het is opletten geblazen. Soms staan ze op ooghoogte, soms op een laag paaltje waar het gras overheen is gegroeid. Je kan de Elfstedentocht ook volgen met knooppunten, die ongeveer gelijk lopen met de bordjes. Tadaa: http://www.nederlandfietsland.nl/knooppuntroutes/elfstedenfietsroute
Onze hotels
Stadslogement West-Vliet in Franeker
Fletcher Hotel Paleis Stadhouderlijk Hof in Leeuwarden
Stadslogement Kingsize in Sneek
Fietsenstalling Zaailand, Zaailand 96, Leeuwarden
Pont Langweerdervaart:
Ma-vrij: 7-21u., maar op donderdag niet tussen 10 en 12u.
Za-zo: 9-21u.
€ 0,85 per volwassen fietser (gratis t.e.m. 17 jaar)